Forma w rysunku i malarstwie. Wprowadzenie.

W poszukiwaniu formy. Wprowadzenie.

Kompozycja.

Kompozycja dzieła to jego budowa. Oznacza sposób ułożenia i powiązania elementów dzieła, począwszy od formatu i koloru wybranego papieru czy płótna, a kończąc na działaniach poprzedzających rysowanie lub malowanie: wybór motywu, punktu widzenia, kadru, rozłożenia światła i cienia, itp.

Pracując nad uporządkowaniem elementów rysunku, powinniśmy sięgać po różnorodne schematy, które są próbą wizualizacji abstrakcyjnych pojęć, takich jak symetria, równowaga i ruch. Dzięki grafikom ilustrującym poszczególne części wykładu o kompozycji zaobserwujemy wyraźne formy i podział rysunku na poszczególne elementy, zbadamy też zasady „niewidzialnej geometrii”, która konstruuje i porządkuje formy. Niekiedy linie pokazują, w jaki sposób kolory lub źródła światła wpływają na rozdzielenie lub połączenie obiektów, w jakim kierunku wzrok przemierza kompozycję. Przeprowadzając analizę każdego dzieła sztuki, będziemy mogli odkryć zamysł artysty. Trzeba pamiętać, ze zagłębianie tajników pracy wielkich mistrzów poszerza naszą wiedzę i przyczynia się do rozwoju artystycznego.

Teoria barw.

W lekcjach poświęconych teorii barw w prosty sposób zostaną opisane te aspekty percepcji i fizyki światła, które wpływają na sposób postrzegania barw. Dlaczego jeden kolor staje się niebieski gdy widzimy go z oddali, na horyzoncie? Dlaczego barwa żółta przykuwa większą uwagę niż kolor brązowy? Na te i na inne pytania znajdziemy odpowiedź w kolejnych częściach kursu malowania i rysowania. Krok po kroku będziemy odkrywać fascynujący świat barw, do którego można wstąpić, mając zaledwie pięć kolorów i fachową wiedzę.

Sprawdzimy, dlaczego subtelny proces tworzenia palety barw nie jest tylko kwestią przypadku czy dobrego gustu, oraz przytoczymy mnóstwo interesujących anegdot o tym, jak odkrywano poszczególne pigmenty, a także o tym, jak wielkie znacznie miały te odkrycia. Będziemy się zastanawiać, dlaczego mieszanki pigmentów bez względu na dobór techniki malarskiej dają czasem kolory jasne i błyszczące, a innym razem ciemne i matowe. Spróbujemy zatem odpowiedzieć na pytanie, dlaczego niektóre kolory fascynują nas bardziej niż inne oraz jak to wpływa na proces komponowania dzieła.

Przeanalizujemy te aspekty koloru, które możemy uogólnić na przykład wtedy, gdy chcemy namalować martwą naturą farbami olejnymi, a także wtedy, gdy naszym celem jest analiza palety ulubionych barw danego artysty. Zajmiemy się barwami podstawowymi i pochodnymi, mieszaniem barw, skalami chromatycznymi i niechromatycznymi, walorem światła, intensywnością i czystością koloru, które współdziałają w przestrzeni malarskiej, a także kontrast i harmonię oraz wszystkie właściwości koloru – a zatem będą to informacje cenne nie tylko dla artystów.

Anatomia.

Studium postaci ludzkiej skłania do rozważań na temat proporcji, anatomii i ruchu. Bez znajomości budowy ciała – zarówno ludzkiego jak i zwierzęcego – trudno jest wiernie odwzorować model. Zapoznanie się z układem kostnym i najważniejszymi blokami mięśniowymi ułatwia zrozumienie i zróżnicowanie cieni bądź zakrzywień poszczególnych części ciała. Analizowanie budowy ciała ma ogromne znaczenie, ponieważ formy organiczne, a zwłaszcza ciało ludzkie, wymagają zupełnie innej analizy od tej poświęcanej kształtom geometrycznym – w tym przypadku zasady harmonii są dużo bardziej skomplikowane i dynamiczne. A zatem formy organiczne wymagają od nas większego zaangażowania i dogłębnego przestudiowania tematu, jeśli pragniemy, by nasze dzieło było perfekcyjne. Przy analizowaniu struktury, proporcji i ruchu przekonamy się, że studium ciała ludzkiego osiąga wyższy poziom niż zwykła, powierzchowna reprodukcja kształtów.

Perspektywa i głębia.

Kolejnym zagadnieniem, które będziemy omawiać jest kwestia perspektywy. Istnieje wiele różnych sposobów na przedstawienie obiektów i oddanie głębi na płaszczyźnie tak, aby całość była wizualnie spójna. Niekiedy stosuje się środki, które pozwalają na uzyskanie perspektywy lub głębi w taki sposób, aby były łatwe w odbiorze, choć niekoniecznie jest to technicznie poprawne odwzorowanie przestrzeni. Poznamy również techniki, które umożliwiają oddanie głębi poprzez wykorzystanie środków wzmacniających perspektywę: zmianę faktury, cieniowanie, przejrzystość lub nakładanie na siebie rożnych płaszczyzn. Przeprowadzimy dogłębną analizę mechanizmów percepcji ludzkiej, które sprawiają, że widzimy głębię na płaszczyźnie.

Teorię zobrazujemy przykładami na wykorzystanie sztuczek technicznych, ułatwiających stworzenie na płaskiej powierzchni wrażenia bliskości lub odległości poprzez zmianę rozmiaru lub pozycji danej formy na papierze.

Przybliżymy techniki artystyczne, które, w przeciwieństwie do rysunku technicznego pozwalają na uzyskanie swobody wyrazu, wrażenia realności i wewnętrznej spójności rysunku.

---