Barwy dopełniające i kierunek pociągnięć pędzla

Barwy dopełniające.

Zauważyliście już, że wybór określonej gamy barwnej nie wpływa na odrzucenie pozostałych barw z innych gam. W większości przypadków gamę barw zimnych można kompensować przez użycie gamy barw ciepłych, co prowadzi również do przełamania monotonii chromatycznej.

Największy kontrast pojawia się pomiędzy barwami, które na kole barw ułożone są naprzeciwko siebie. Te barwy nazywa się barwami dopełniającymi – dla żółtego dopełniający będzie fiolet (połączenie czerwonego z niebieskim), dla czerwieni dopełniające będzie połączenie niebieskiego z żółtym, czyli zieleń, a dla niebieskiego dopełniająca będzie mieszanka czerwieni i żółtego, czyli pomarańczowy. Natomiast w wyniku połączenia kolorów dopełniających otrzymujemy ciemnoszarą, mało świetlistą barwę.

W trakcie pracy nad dziełem należy pamiętać o odcieniach, które pomagają wyrównać silne kontrasty pomiędzy barwami dopełniającymi oraz kontrasty walorowe. Aby dokonać odpowiedniej kompensacji kolorów, można można pomalować tło mieszanką barw używanych do namalowania głównych elementów. Jeśli na przykład do namalowania martwej natury przedstawionej na obrazku użyto żółcieni, czerwieni i zieleni, to tło należy wypełnić mieszanką tych wszystkich barw. W rezultacie uzyskamy złamany kolor, który zharmonizuje całość.

Kierunek pociągnięć pędzla.

W technice olejnej istotne znaczenie ma kierunek pociągnięć pędzla, który określa malowaną płaszczyznę. Zdarza się, że adept sztuki malarskiej zapomina, że malowany przez niego obiekt jest wielopłaszczyznowy i wszystkie elementy dopracowuje w ten sam sposób. Pociągnięcia pędzla zawsze powinny dążyć do znalezienia właściwej formy, powinny podążać za malowanym kształtem. Obszar, w którym rozpoczynamy nakładanie farby, może być zapowiedzą ostatecznej formy, ale nie należy skupiając się na szczegółach.

Pośród rozmaitych technik malarskich farby olejne pozwalają na kreowanie najbardziej zróżnicowanych faktur i dlatego przed przystąpieniem do pracy należy dogłębnie przeanalizować formę poszczególnych elementów składających się na wybrany przez nas motyw. Jeśli dana płaszczyzna ma być lekko nachylona, zaleca się malowanie tej płaszczyzny ukośnymi pociągnięciami pędzla. Jeśli płaszczyzna jest prosta, to pociągnięcia pędzla powinny być odpowiednio pionowe lub poziome.

Warstwowe nakładanie farb.

Farby olejne pozwalają na nanoszenie farby w tym samym czasie na całej powierzchni – nie musimy ograniczać się do wykańczania poszczególnych elementów. Jeśli będziemy zajmować się tłem w tym samym momencie co resztą przedmiotów, to będzie nam łatwiej dopracować szczegóły rożnych form. Można na przykład namalować motyw przewodni swobodnymi pociągnięciami pędzla, które stworzą zarys drzewa, i tym samym momencie opracować tło mieszanką różnych tonów ochry. Obraz powstaje stopniowo. Jeśli trzeba dodać szczegóły na całej powierzchni, to opracowujemy je w tym samym momencie. A jeśli musimy dopracować szczegóły w konkretnej partii obrazu, to namalowane tło ułatwia zwizualizowanie całości.

Zobaczyć barwy dopełniające.

Aby zrozumieć, czym jest barwa dopełniająca, można wykonać mały eksperyment, polegający na uważnym wpatrywaniu się w element w kolorze na przykład fioletowym przez kilka sekund, a następnie trzeba spojrzeć na białą ścianę lub kartkę. Efekt jest zaskakujący, a mianowicie, białym tle ujrzycie ten element, który obserwowaliście, ale będzie on miał barwę dopełniającą, czyli w tym przypadku żółtą.